Monday, May 23, 2005

Зураг

Юм бичих сонирхол бага байгаа болохоор зураг тавихаар шийдэв.

Me


I'm like an ant

Энэ мод дэндvv том байгаа биз! Бороо орсон vед бол сайхан халхавч болохоор. :)

Friday, May 20, 2005

There is a special place

There is a special place in life that needs my humble skill
a certain job I'm meant to do, which no one else can fulfill.
The time will be demanding, the pay is not too good,
and I wouldn't change it for a moment, even if I could.
There is a special place in life
a goal I must attain, a dream that I must follow.
Because I won't be back again.
There is a mark that I must leave,
However small it seems to be.
A legacy of love for those who follow after me.
There is a special place in life that only I may share.
A little path that bears my name, awaiting me somewhere.
There is a hand that I must hold, a word that I must say,
a smile that I must give, for there are tears to blow away.
There is a special place in life that I was meant to fill.
A sunny spot where flowers grow, upon a windy hill
There's always a tomorrow and the best is yet to be,
For somewhere in this world,
I know there is a place for me!

Wednesday, May 18, 2005

Яруу найраг

Би энэ талаар юу ч мэдэхгvй л дээ. Гэхдээ яахав хааяаа сонирхох vе байдаг л юм. Ахлах ангид орохдоо єєр сургууль руу шилжээд, тэр vед шинэ ангид, шинэхэн найзуудтай болсон талаараа нэг шvлэг бичиж байснаа санаж байна. Сэтгэл тэгж их хєдєлсєн байсан юмуу нэг л мэдэхэд 4 бадаг шvлэг бичсэн байсан. Хэдий олны хvртээл болоогvй ч найз маань ая хийсэн. Инээдтэй ч юм шиг бид хоёр тэр шvлэг, ая хоёроо бариад дууны багш нар дээрээ очиж байсан юмдаг. Хэ хэ, гэхдээ ямарч байсан найз нартаа зориулсан дуутай. Тэрийгээ нэг амь оруулчихвал болоод л явчихлаа гэсэн vг. Єєр юу хэрэгтэй билээ. Нэг их сvрхий яруу найрагч биш юм чинь.

Сvрэнжав гуай сонинд ярилцлага єгєхдєє "Хэн нэгний хэлье гээд чадаагvй vгсийг яруу тодоор хэлэхийг яруу найрагч хvн гэдэг" юм байна гэж ойлгосноор их шvлгийн ертєнцєд орсон гэсэн байсан. Тэгээд би яруу тодоор уянгалуулан бичиж чадахгvй болохоор тэгж бичсэн зохиолчдын шvлэг болоод зохиолыг амтархан уншидаг нэгэн.

Таны тєлєє
Таны тєлєє би хундага єргєдєг
Таны тєлєє бурханд мєргєдєг
Тоосонцор оддыг хэлхэн дvрийг чинь тэнгэрт зурж
Тоогvй олон vдшээр ганцаар алхдаг
Ганцхан тань руу тэмvvлэхдээ
Галд шунасан эрвээхэйн vлгэрийг санадаг
Єнєєх эрвээхэйн даль шатаж дуусахад
Єєртєє зовлон хураах гэж, Танд улам дурладаг
Богд уулын согоо євс vнгэлэх намрын шєнє
Богинохон зvvдэнд та минь ирж, духан дээр vнсдэг
Олон олон хоногийн цаанаас инээмсэглэл тань гэрэлтэх
Орчлонд єєрийгєє хуурч би жаргалтай явдаг
Таныг илбэсэн салхи, гишгэсэн газрын тань мєрийг хайж
Танил дотно хvмvvсээс сургийг тань дуулахад сэтгэл гийж
Хайрын агуу ертєнц минь ихэмсэг оршиж
Харуусал гуниг хоёроор сэвтээх вий гэж айдааг . . .
Алгасалгvй мандсан нар, том сарны дор
Амжиж уулзсан дэлхийдээ хайр хvрч, тэвэрмээр болдог
Таны тєлєє vхнэ гэдэг амархан
Таныг заяасан бvхний тєлєє амьдрахсан гэж боддоог . . . Ц. Хулан


Двадцать первое. Ночь. Понедельник.
Очертанья столицы во мгле.
Сочинил же какой-то бездельник,
Что бывает любовь на земле.
И от лености или со скуки
Все поверили, так и живут:
Ждут свиданий, боятся разлуки
И любовные песни поют.
Но иным открывается тайна,
И почиет на них тишина...
Я на это наткнулась случайно
И с тех пор все как будто больна. Анна Ахматова

Monday, May 16, 2005

Don't quit

Don't quit
When things go wrong, as they sometimes will
When the road you're trudging seems all uphill
When the funds are low, and the debts are high
And you want to smile, but you have to sigh
When care is pressing you down a bit
Rest if you must, but don't you quit.

Life is strange with its twists and turns
As every one of us sometimes learns
And many a failure turns about
When he might have won had he stuck it out
Don't give up though the pace seems slow
You may succeed with another blow.

Success is failure turned inside out
The silver tint of the clouds of doubt
And you can never tell how close you are
It maybe near when it seems so far;
So stick to the fight when you're hardest hit
It's when things seem worst
That you must not quit!

On this day
I wish you the sunshine in the morning
The pleasure of a smile
The simple joys of everyday
That help make life worthwhile
The warmth of love and friendship
The glow of memories
The best of health and happiness
I wish you all of these

Thanks for being at the end of my rainbow
Your dreams can come true if you look

Sunday, May 15, 2005

Амралтын єдрvvд

Єчигдєр Сєvлээр баахан тэнэсэн байх. Засаг захиргаатай холбоотой газруудаар явж, 13-нд Кёнгхи Их сургууль дээр болсон олон улсын оюутаны семинарын талаар найзтайгаа ярилцан явсан нь их сонирхолтой санагдсан. Элдвийг ярьж байгаад найз маань нилээн дээр уншисан зvйлээ хуваалцсан юм. Тэрээр "Хvнд сул талууд сайн талуудаасаа олон байдаг. Тэр болгоноо хєгжvvлж сайжруулж хичээвэл олон юмны дундаж болсон нэгэн хэвийн дундаж болно. Харин тvvний оронд сайн талуудаа улам сайжруулвал дундаж нэгэн биш байна" гэж ярьсан. Угаас тєгс тєгєлдєр, бvхнийг чаддаг хvн байхгvй, бvхнийг хийе гэсэн ч бидний хvч чадал, мэдлэг мэргэн ухаан, нас маань гvйцэхгvй. Бvхнийг сайжруулахад цаг заваа зарцуулснаас сайн хийж байгаагаа улам тєгс тєгєлдєржvvлэх нь илvv ашигтай юм. Орчин vед хєрвєх чадвартай мэргэжилтнvvд бэлтгэнэ гэж их ярьдаг. Гэхдээ vнэндээ бол халуун ч биш, хvйтэн ч биш, хоёрын хооронд бvлээн байх нь тийм ч тустай биш байх гэж бодно. Нийгмийн шаардлагаас сурч мэдэх зvйл их ч анхны суурь болгоод сурсан зvйлээ сайн болгох нь чухал юм. Харин дараа нь єєрийн сонирхлын дагуу єєрийгєє хєгжvvлж болно. Нэг хvний хэлэх дуртай vг санаанд орж байна л даа - Ихийг мэдэхээс илvvгээр, гvнзгий мэдэхийг эрхэмлэе!

Friday, May 13, 2005

Єнєєдєр

Ойрд боловсрол, эрvvл мэнд болоод нийгмийн асуудлын талаар нилээн их бодож манай тєр засгаас эдгээрт хэрхэн хандаж ямар бодлого явуулж байгаа талаар ямар нэгэн мэдээ материал, нийтлэл уншихыг хичээх болж. Магадгvй ерєнхийлєгчийн сонгууль ойртсонтой холбоотой байж болох юм л даа. За ямарч байсан нийгэм дээр амьдарч байгаагийн хувьд эдгээрийг сонирхож єєрийн гэсэн vзэл бодолтой байх нь чухал гэж боддог юм.
Єнєєдєр сонины єнєєдрийн буюу 2005 оны 5-р сарын 13-ны Баасан гариг, №113 (2462)-ын Нийгмийн амьдрал гэсэн буланд: боловсролтой иргэд ихэсснээр бус харин чадварлаг ажилчид нэмэгдснээр улс орон хєгжидєг гэсэн санааг дэвшvvлсэн "Дээд боловсролтой цэвэрлэгч ажилд авна" гэсэн нийтлэл байсан.Нийтлэлийн зарим хэсгээс иш татвал:
"...єндєр боловсролтой иргэдтэй байх нь тухайн улсын эдийн засгийн єсєлтєд нєлєєлєх гол vзvvлэлт биш аж. ... орчин vеийн нийгэмд боловсролтой хvн хэрэгтэй нь зайлшгvй боловч бvгд л инженер, химич, доктор байх албагvй. Гэхдээ захидал албан бичиг гайгvйхэн биччихдэг, хэцvvхэн маягтыг бєглєчих чадвартай, даатгалын бодлогыг тайлбарлаж дєнгєх, vйлдвэрийн машины электрон єгєгдєхvvнийг тайлж унших чадвартай хvн нийгэмд олон зуугаараа хэрэгтэй..."
"...Их сургуульд суралцах явдал нийтлэг болохын хэрээр vйлдвэрлэл болон мэргэжлийн сургалтад хамрагдах залуусын тоо єдрєєс єдєрт цєєрч байгаа билээ. Гэтэл эдийн засагт дээд боловсролтны арми гэхээсээ сайтар бэлтгэгдсэн ажилчид илvv хэрэгтэй. "

Мэдээж сайхан мэдлэг боловсрол эзэмшихийг vгvйсгэхгvй ч сурсан мэдлэгийнхээ хэрээр vр ашгийг нь гаргах чадвартай байх хэрэгтэй байх. Одоо бол боловсролтой иргэд бэлтгэхээс илvvгээр боловсорсон мэргэжилтнvvдээ багтаж шингээх ажлын байр хэрэгтэй. Ажлын байр гээд бичиг цаасны ажил гэхээсээ илvv аливаа зvйлийг бvтээж, vйлдвэрлэх улс орны эдийн засгийн тогтвортой байдлыг хангах тийм л газрууд хэрэгтэй байгаа. (За хэн хvнгvй л ингэж бодож байгаа болохоор би бас дахин нуршаад яахав...)

Бvтээлч иргэн байхын тулд одоо сурч, судалж байгаагаа сайн эзэмшихгvй бол 2 жилийн дараа бас л диплом євєртєлсєн цэвэрлэгч болчих вий дээ. (тийм юм болохгvй гэж найднам, яасан ч болгохгvй л дээ)

Дунд боловсролтой байна уу, дээд боловсролтой байна уу, магистр, доктор, ажилчин, барилгачин, барималчин, тариачин, малчин хэн байх нь хамаагvй амьдралаа л ухаалаг аваад явчихдаг ухаалаг иргэн байх нь чухал байх.

Tuesday, May 10, 2005

Сонирхол

Єнгєрдєг амралтын єдрvvдээр Ичён хотод болж байгаа шаазан эдлэлийн экспо vзэж єнгєрvvлэв. 2 сарын ємнєєс л ваар, шаазан эдлэл яаж хийдгийг сурахыг хvсч байсан болохоор их л сонирхолтой байлаа. Ичён хот шаазан эдлэлээрээ Солонгостоо алдартай ба эртний шавар, шаазан эдлэлийн тосгон, vзмэрийг vзэхэд сайхан байсан. Гар хийцийн шавар эдлэл, Эртний Хятадын шаазан эдлэл гээд vнэ цэнэтэй ховор нандин зvйлс байдаг байх гэхдээ одоогоор зєвхєн сонирхогчийн тvвшинд байгаа болохоор олон зvйлс хэлж чадахгvй нь их харамсалтай. Мєн энэ vеэр єєртєє нэг аяга хийсэн, ба ваар яаж хийлгэхийг заалгасан нь их сонирхолтой байсан. Ялангуяа ваар хийхэд хурууны хєдєєлгєєний нарийн мэдрэмж болоод шавар эдлэл хийх суурийг хир хурдтай эргvvлэхээс хамаараад ваарын хэлбэр єєрчилєгдєж байгааг ажиглахад их сонин байсан. Ваар хийж сурахад дор хаяж нэг сар хэрэгтэй гэж багш маань хэлж байсан.
Ваар хийж сурч байхдаа нэг зvйлийг бодсон юм. Хуруу, гарны ганцхан хєдєлгєєний ялгаатай байдлаас єєр єєр хэлбэрийн ваар бий болдог шиг хvнийг хэн нэгэн бvтээсэн гэвэл бие биеэсээ ялгагдах зан ааш, бусдаас ялгарах онцгой авьяас чадвартай хvн энэ хорвоо дэлхий дээр амьдарч байгааг бодоход сонин мэдрэмж тєрж байсан. Мэдээж би хvнийг ваар, шавартай зvйрлэхгээгvй л дээ. Хvний єєр хэнд ч заяахгvй авьяас чадвар, зан ааш, гадаад тєрх зэргийг нь vнэлж хvндэлж байх нь сайхан юм болов уу гэж их бодсон. Заримдаа хэн нэгэнтэй тєстэй, аливаа зvйлд хандах байдал нь ижил байх боловч vнэн хэрэгтээ тус тусдаа бие хvн, хувь хvн юм болохоороо онцгой-unique зvйл байж л байдаг. Тэр чанарыг нь л олж харж, ойлговол сайхан байх байхдаа. :)
Зарим нэг авсан зургуудыг My photos гэсэн холбоосоор орж vзнэ vv.

Thursday, May 05, 2005

Єглєєний санамж

Єнгєрсєн долоо хоногт аав маань ирээд 10 хоноод явлаа. Хагас, бvтэн сайн єдрvvдэд Сєvлийг vзvvлж нилээн явсан байх. Сvvлдээ ч vнэндээ аавынхаа "пянг" даахгvй гэдгээ хvлээн зєвшєєрсєн л дєє. Манай гэр бvлийн нэг найз маань 60 дєхєж байгаа хvн гэхэд "hyperactive" хvн гэж аавын минь талаар хэлж байсныг санаж байна. Ажлын шугамаар ирсэн болохоор тэгж их хvссэнээрээ цагийг хамт єнгєрvvлж чадсангvй. Єнєєдєр гаргаж єгєєд эргээд хэвийн амьдралдаа шилжиж байна даа.

Дунд сургуульд байхад єглєє эрт босоод 7 билvv 7.30-л радиогоор явдаг "Єглєєний санамж" нэвтрvvлгийг байнга сонсдог байж билээ. Мєн тэр єдрийн нар хэдийд мандаж, хэдийд жаргах цагийг сонсч, энэ єдєр хэр урт байх вэ гэдгийг их боддог байсан. Єдєр уртасхаар баярлаад, харин богиносоод ирэхээр жоохон дурамжхан болдог байснаа санаж байна. Одоо бодохоор инээдтэй юм шvv. Аминдаа хэр удаан тоглох бол гэдгээ боддог байсан байх л даа. :)

Нэтээр хэсч байгаад єглєєний санамжийг олсон юм.

Єглєє болгон эртлэн босч
Єндєр тэнгэрийг бvрэн харж бай
Огторгуй хурмаст уужмын хутгаа
Оюун ухаанд чинь хайрлах болно
Орой болгон нэгийг санаж
Одот ертєнцийг хvндэтгэн харж бай
Эрхэст гариг vзэсгэлэнт сvvдрээрээ
Yvрд таныг хайрлах болно
Алтан нарыг мандах тоолонд
Алаг зvрхнээсээ догдлон харж бай
Эндэгдэлгvй дэвжихийн учир тавилангаар
Эрдэнэт бємбєлєг гийх болно
Ухаант хvн та хаана ч явсан
Уулын оргилыг хvндэтгэн харж бай
Баян буурал хангайн хишгээр
Бат тvвшин явах болно
Учирсан бvхнийхээ нvvр царайг
Уяхан даруухан инээмсэглэн харж бай
Єнєр єтгєн урт удаан наслахын
Єлзий буян бvрдэх болно.

Єєдрєг, урамтай амьдрахын тєлєє єдєр болгоныг эрч хvчтэйгээр эхлэх нь vнэхээр сайхан шvv.

Wednesday, May 04, 2005

Боловсролын талаарх зарим бодлууд

1969 онд Хиллари Клинтоныг Yale их сургуулийн хуулийн ангид элсэх vед 235 эрэгтэй оюутан, 27 эмэгтэй оюутан байсан гэж байсан. Yvнийг уншаад харин намайг их сургуульд орох vед манай ангид 1 л эрэгтэй оюутан байсныг санасан юм. Жил ирэх тусам эрэгтэйчvvд дээд боловсрол эзэмших нь цєєрч харин эмэгтэйчvvд боловсролдоо илvv ихээр анхаарсаар байна. Гэхдээ энэ нь зєвхєн эмэгтэйчvvд боловсролдоо анхаараад байгаагийнх бус гэр бvлээс нь охин хvvхэд сайн боловсрол эзэмшихгvй бол сайн амьдарч чадахгvй гэж эцэг эх нь бодож боловсролд нь эрэгтэйчvvдийг бодвол илvv анхаарч байгаатай мєн холбоотой юм. Эр хvн яахав тэгээд бvvр аргаа ядахад биеийн хvчний ажил хийгээд єєрийгєє, амьдралаа аваад явчихна гэж бодож эрэгтэй хvvхдийнхээ амьдралыг гаргуунд нь гаргаж орхидог. Хэдий эмэгтэйчvvд єндєр боловсрол эзэмшсэн ч нийгэм дээр эзлэх тэдний байр суурь єндєр байж чаддаггvй. Эзэмшсэн боловсролынхоо хэрээр мєнгє их олдоггvй. Тэгэхээр эрэгтэйчvvдийн нийгэмд эзлэх байр суурь урьдны адил л єндєр байна.
2005 онд Азийн Хєгжлийн банк, Дэлхийн банктай хамтран гаргасан Монголын жендерийн асуудлын vнэлгээний талаарх тайланг харж суулаа л даа. Тайланд єрх толгойлсон эмэгтэйчvvд, эмэгтэйчvvдийн хашиж буй албан тушаал, тэдний авч буй цалин, тэдний амьдрал ядууралтай ямар хамааралтай байгаа гээд л манай нийгэмд тулгараад байгаа асуудлыг тодорхой баримтаар дурьдсан байсан. Yvнээс боловсролын талаарх баримт миний анхаарлыг татсан юм.

From report
by Duluu
Эндээс харвал нийт их дээд сургуульд элсэгчдийн 60-аас илvv хувь нь эмэгтэйчvvд байна. Мэдээж эзэмшиж буй мэргэжлээс хамаарч єєр байна л даа.
Эмэгтэйчvvдийн боловсролын тvвшин нэмэгдэх тусам эрчvvд маань тэдний нvдэнд ямархан харагдах болдоо гэж бодогдох юм. Ийм маягаараа цаашаа vргэлжилвэл єрх толгойлсон эмэгтэйчvvдийн тоо нэмэгдсээр л байх нь. Эрдэм боловсролтой, сайхан залуучууд байгааг vгvйсгэхгvй ээ. Дийлэнх нь єдєр хоногийг аргацаасан, єнєє маргаашаа бодон амьдарч байгаа болохоор сэтгэл тайван сууж чадахгvй юм. Дэлхийн тvvхэнд ч гэсэн агуу гайхамшигтай vйл явдлыг хэдэн эмэгтэй хvн хийсэн байдаг вэ? Тоолоод vзвэл тийм их биш байхаа. Дэндvv хурдан хєгжиж, єрсєлдєєн єдєр ирэх тутам нэмэгдэж байгаа єнєє vед эрдэм мэдлэггvйгээр, эзэмшсэн мэргэжилгvйгээр хэр удаан аргацааж амьдрах вэ?

Эртнээс бид хоёр баганаар тvшvvлсэн монгол гэрт амьдардаг. Нэг баганатай гэр оршин байхгvй нь ойлгомжтой. Хоёр баганыг ээж, ааваар тєлєєлvvлэн vзвэл тэдний ар гэр, амьдралд vvрэх хариуцлага нь ондоо ч багана шиг эн тэнцvv юм. Vр хvvхдийн хvмvvжилд эцэг эх хоёул их чухал vvрэг гvйцэтгэнэ. Эмэгтэй хvн энэ бvх зvйлийг vvрээд явж чадах ч эрэгтэй хvн, эцэг хvн хийх ёстой ажлуудыг эмэгтэй хvн хэрхэн гvйцээх вэ.